30 Eylül 1930 - Vecihi Hürkuş Kadıköy'den Yeşilköy'e İlk Sivil Uçuşunu Yaptı.

Vecihi Hürkuş 6 Ocak 1896 İstanbul’da dünyaya geldi. Babası Faham Bey,annesi Zeliha Niyir Hanım’dır. Kendi dahil 3 kardeşlerdir. İlk ve ortaokulu Tophane Sanat Okulu’nda güzel sanatlar eğitimi aldı.1.Dünya Savaşı’nda Bağdat cephesinde savaştı ve yaralanınca İstanbul’a geri dönmek zorunda kaldı.

Yeşilköy’deki Tayyare Mektebi’ne katıldı ve pilot olarak mezun oldu. Tekrardan 1.Dünya Savaşı’na pilot brövesi alarak katıldı. Bağdat cephesinde 7.Tayyare Bölüğü ile Ruslara karşı savaştı ve bir Rus uçağı düşürdü. Ve düşman uçağı düşüren ilk Türk pilotu unvanına sahip oldu. Daha birçok hava muharebesine katıldı ve bunlardan birinde Ruslara esir oldu. Rusların elinde Hazar Denizi’nin Azerbaycan kısmında bulunan Nargin Adası’na yüzerek buradan da İran kara sularından Türkiye’ye giriş yapmıştır.

Yurda döndükten sonra1918 ‘de Yeşilköy’deki 9.Tayyare Bölüğü’ne görev almaya başladı. Daha sonra Kurtuluş Savaşı’na katılarak İnönü ve Sakarya savaşında başarılı keşif ve destek uçuşları yaptı. Bu başarısını Yunan uçağını düşürerek taçlandırdı. Bu başarısı ile kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ve üç kez Takdirname ile ödüllendirilmiştir.

Savaştan sonra İzmir’de tayyareciler yetiştirmeye başladı. Edirne yakınlarına inen uçağı almak için görevlendirilir. Bu hizmetinden dolaya uçağa ”VECİHİ” ismi verilir. Vecihi bu gururdan sonra kendi uçağı yapmak için girişimlere başladı. İzmir Seydiköy Hava Mektebinde uçak çalışmalarına başladı. Fikir için Yunanistan ele geçirilen uçağın motorunu kurcalama başladı.28 Ocak 1925’te yaptığı ”VECİHİ K-VI” adını verdiği uçağını havalandırmıştı. Fakat o zamanlar uçaktan anlamayan kimse olmadığı ve izin alacak yetkili merci olmadığı için cezalandırılmış ve uçağına el koyulmuştur.

1930 yılında Kadıköy’deki keresteci dükkanı kiralayarak 3 ay içinde ilk Türk sivil uçağı “VECİHİ XIV” yaptı ve 30 Eylül 1930 tarihinde Kadıköy’den Yeşilköy’e ilk uçuşunu yapmıştır. Uçuşun ardından Ankara’ya uçmuş ve İktisat Bakanlığına uçuş izni başvurusu yapmış fakat yeterli teknik personel olmadığı için uçuş izni alamamıştır.

Vecihi bunun üzerine uçağı vagonla Çekoslovakya götürdü ve burada birleştirildi. Daha sonra teknik personel tarafından uçağın teknik özellikleri incelendi ve uçuş onayı almıştır. 1932'de Vecihi Sivil Tayyare Mektebi isimli ilk Türk Sivil Havacılık Okulu'nu açmıştır. Okulda ilk Türk kadın pilotu olan Bedriye Gökmen ile birlikte 12 pilot yetiştirmiştir.1937 yılında Türk Hava Kurumu Hürkuş'u mühendislik eğitimi alması için, Almanya'daki mühendislik okula gönderdi. 1939 yılında mezun olarak ülkesine dönen Vecihi Hürkuş'a iki yılda mühendis olunmasının imkânsızlığı gerekçesiyle uçak mühedisi ruhsatı verilmedi.

1954 yılında ilk sivil havayolu şirketi olan Hürkuş Hava Yolları’nı kurmuştur ancak; kazalar, kaçırılmalar ve sabotajlar gibi sebeplerle şirket uçuştan men edilmiştir. Türk havacılık tarihinin en üretken ve girişimci kişilerinden olan Vecihi Hürkuş, Ankara'da 16 Temmuz 1969 tarihinde Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi 'nde vefat etmiştir.

Yorumlar

Henüz Yorum Yapılmamış

Yorum Yazın

Teşekkürler! Yorumunuz kısa bir süre sonra yayınlanacaktır.