Aziz Sancar 1946’da Mardin’in Savur ilçesinde dünyaya gelmiştir. Orta gelirli çiftçi bir ailenin 8 çocuğundan 7.cocuğudur. İlk ve orta öğretimi Mardin de tamamladı. Lise yıllarında futbola merak sardı. Daha sonra futbolcu olan fikrinden vazgeçip üniversite eğitimi için İstanbul’un yolunu tuttu.
1963 yılında kazandığı İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi bölümünden 1969 yılında birincilikle mezun oldu. O zamanlarda ne kadar çalışkan ve azimli olduğu gözüküyordu. Mezun olduktan sonra doğduğu topraklarda mesleğini 2 yıl boyunca sağlık ocağında görev yaptı. NATO-TÜBİTAK bursu ile Johns Hopkins Üniversitesini kazandı. Ardından Dallas Teksas Üniversitesinde eğitim aldı. Teksas Üniversitesinde moleküler biyoloji programına katıldı ve Caude Rupert’in laboratuvarında görev aldı. Sancar, danışmanı Claud Rupert iel fotoliyaz olarak isimlendirilen geni klonlamış ve genetik mühendisliği ile bakterilerde çok yüksek oranlarda çoğaltmayı başarmıştır. Bu başarı ile yüksek lisans ardında doktora derecesini 1977 yılında elde etmiştir.
1977-1982 yıllarında Yale Üniversitesi’nde tıp fakültesinde görev aldı. Çalıştığı dönemde fotoliyaz enzimi çalışmalarına ara verip nükleotid kesim onarımı araştırmaları başladı. DNA onarımı alanında doçentlik tezini tamaladı.1997 yılından itibaren çalışmalarına biyokimya ve biyofizik alanında çalışma yapan Amerika Birleşik Devletleri North Carolina-Chapel Hill’de North Carolina Üniversitesinde görev almaktadır.
DNA onarımı hücre dizilimi, kanser tedavisi ve biyolojik saat üzerinde çalışmaları ile 415 bilimsel makale ve 33 kitap yayınlamıştır.2001 yılında Amerika Kimya Cemiyeti tarafından verilen Kuzey Carolina Seçkin Kimyager Ödülü’ne almaya layık görülmüştür.2005 yılında dünyanın en prestijli üyelikleri arasında yer alan ABD Ulusal Bilimler Akademisine seçilen ilk Amerikalı Türk unvanına sahiptir. Ödülden sonra ABD’de okuyan Türk öğrencilere burs sağlamak ve Amerika-Türk ilişkilerini geliştirmek için eşiyle Aziz&Gwen Vakfı’nı kurarak Caroline eyaletinde “Caroline Türk Evi” misafirhanesini açtılar.2006’da Türkiye Bilimler Akademisine asli üye olarak seçildi.
DNA’nın onarılması ile ilgili yaptığı çalışma Amerikalı Paul Modricg ve İsveçli Tomas Lindahi ile 7 Ekim 2015 tarihinde Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldü. Üç bilim insanı uzun yıllar bakteri hücrelerinde yaptıkları bağımsız çalışmalar yapmışlardı. Sancar nükleotid kesim onarımı alanında, Tomas Lindahl ve Paul Modrich ise DNA onarımı mekanizmaları olan bazı kesim onarımı ve yanlış eşleşme onarımı alanında çalışmalara yapmışlardır.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafında verilen Nobel Kimya Ödülü Alfred Nobel’in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık’ta düzenleme törende ödülünü almıştır. Ödül, İsveç Kralı XVI.Carl Gustaf tarafında takdim edilmiştir. Sancar “beni ödüle götüren Atatürk’ün ve Türkiye Cumhuriyeti'nin yaptığı eğitim devrimidir. Dolayısıyla bu ödülün sahibi Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir Müzesi'dir” diyerek Nobel Ödülü ile madalya ve sertifikasını Anıtkabir’e teslim etmiştir.
Ödül, Anıtkabir'deki Atatürk ve Kurtuluş Müzesi’nde kendisine ayrılan özel alanda sergilenmektedir. Ayrıca Aziz Sancar'ın ismi Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı tarafından İstanbul'da 2018 yılında proje okulu olarak açılan Aziz Sancar Anadolu Lisesi’ne verilmiştir.
Henüz Yorum Yapılmamış